بذر گل پریوش پا کوتاه

اگر به مناطق گرمسیری سفر کرده باشید یا در آن مناطق زندگی می‌کنید حتما گل های زیبای پریوش را دیده‌اید. این گل سرسخت و کم توقع در بعضی مناطق در خطر انقراض قرار دارد. زیرا بذر گل پریوش پا کوتاه به دلیل کشاورزی بی رویه، زباله ها و سوزاندن طبیعت از بین می‌رود و نسل این گل به صورت خودرو نمی تواند به زندگی ادامه دهد. در این معرفی و خرید بذر گل پریوش پا کوتاه یکی دیگر از محصولات سبزآفرین، به طور مفصل به ویژگی ها و نحوه کاشت و نگهداری گل زیبای پریوش می پردازیم.

 

گل پریوش عضو ثابت نقاشی های کودکی

گل پریوش گیاهی خزنده و همیشه سبز است که با ۵ گلبرگ صورتی یا بنفش، به نقاشی های دوران کودکی ما رنگ و لعاب می‌داد. نام علمی این بوته ی زینتی Catharanthus roseus و از تیره ی خر زهره‌ایان است. پریوش علاوه بر زینتی بودن خواص درمانی و دارویی زیادی دارد، به همین دلیل از آن در صنعت داروسازی برای درمان سرطان استفاده می‌شود. پروانش نام دیگری است که به این گیاه نسبت داده اند، البته با اسامی زیادی در فارسی و انگلسی شناخته می شود.

نام های گل پریوش

در جدول زیر برخی از نام های معروف گل پریوش آورده شده است.

نام فارسی	نام انگلیسی	معنی نام انگلیسی
گل پریوش	rose periwinkle	پریوش گل سرخی
گل پروانش	pink periwinkle	پریوش صورتی
گل پیچ تلگرافی	old maid	کنیز پیر
گل تلگرافی	Madagascar periwinkle	پریوش ماداگاسکار
گل تلفنی	graveyard plant	گیاه قبرستان
گیاه جادوگر	Cape periwinkle	پریوش شنل دار
	bright eyes	چشمهای روشن

 

ویژگی های ظاهری گل پریوش

احتمالا گل پروانش را در فضاهای سبز شهری دیده باشید. ویژگی بارز ظاهری این گل، شادابی گلبرگ های آن در فصل گرم تابستان است. همچنین ترکیب رنگ های انواع مختلف پروانش در کنار هم زیبایی بی نظیری به نمایش می گذارد.

برگ پریوش: برگ ها به طرز خیره کننده ای براق، سبز و بدون مو هستند. خطوط سفیدی در رگبرگ های میانی برگ ها دیده می شود و برگ ها به صورت دو به دو روبروی هم قرار دارند. فرم آن ها بیضی است و دمبرگ های کوتاهی دارند. طول برگ های پریوش ۲٫۵ – ۹ سانتیمتر و عرض آن ها ۱ – ۳٫۵ است.
گل پریوش: این گل ۵ گلبرگ زیبا و جدا از هم دارد که در قسمت بالای ساقه باز می شوند. این گل با رنگ های سفید، صورتی، بنفش و قرمز می تواند فضای منحصر به فردی در باغچه ها ایجاد کند.

بذر گل پریوش پا کوتاه بومی کدام منطقه است؟

مقاومت بی نظیر پریوش در برابر بی آبی و گرمای شدید شاید آفریقا را به شما یادآوری کند. اما این گل بومی نواحی استوایی ماداگاسکار است. همچنین در مناطق نیمه گرمسیری مانند استرالیا، مالزی، هند، پاکستان، بنگلادش و اندونزی به صورت طبیعی می‌روید.
نگهداری از پروانش بسیار آسان است و این گل در اکثر شهرهای ایران به خصوص مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایران پرورش داده می شود.

خواص دارویی گل پریوش

گل پروانش ماده ای تولید می کند که مانع تقسیم سلولی می شود و از افزایش سلول ها جلوگیری می کند. از این رو خرید بذر گل پریوش پا کوتاه به منظور درمان تومورها و سلول های سرطانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این ماده برای بهبود انواع سرطان به خصوص در کودکان، سرطان خون و غدد لنفاوی استفاده می شود.

این گل که در بسیاری از مناطق ایران به صورت وحشی می روید به تقویت حافظه نیز کمک می کند. از دیگر خواص گل پریوش می توان به ضد پیری، کاهش فشار خون، کاهش قند در بیماران دیابتی، درمان سرماخوردگی و گلودرد، درمان مالاریا، درمان عفونت چشم و ریه اشاره کرد.

نکته: گل پروانش حاوی آلکالوئیدهایی است که برای انسان و حیوانات سمی هستند. به همین علت مصرف این گیاه به صورت خام در افراد مسمومیت ایجاد می کند.

شرایط نگهداری از گل پریوش

با توجه به آنچه تا کنون گفته شد، نگهداری و پرورش گل زیبای پریوش بسیار راحت است. شما می توانید با خرید بذر گل پریوش پا کوتاه، آن را در حیاط خانه بکارید و گرمای تابستان و سرمای زمستان شما را نگران نکند. در این بخش به بررسی شرایط نگهداری از جمله نور، آب، خاک و …می پردازیم.

آب و هوا مناسب برای بذر گل پریوش پا کوتاه

گل پروانش به شرایط آب و هوایی متفاوت سازگار می باشد اما در هوای بسیار سرد و یخبندان توان گلدهی خود را از دست می دهد. گزینه مناسب برای پرورش آن مناطق نیمه گرمسیری است اما در مناطق گرمسیری و گرم و خشک هم شرایط مناسبی برای رشد دارد. زیرا این گیاه نسبت به گرما و خشکی هوا مقاوم است.

گل پریوش نور را می خورد!

اگر سایر گیاهان آب و خاک را میخورند، می توان گفت گل پریوش نور را می خورد. این گیاه برای گلدهی و زنده ماندن به نور زیادی احتیاج دارد و حداقل باید ۶ ساعت نور مستقیم از خورشید دریافت کند. گل تلگرافی آفتاب را دوست دارد و نباید آن را زیر سایه بکارید.

سعی کنید در طول روز کمترین میزان سایه روی آن بیفتد. اگر می خواهید آن را داخل خانه و آپارتمان نگهداری کنید پریوش را پشت پنجره نگهداری کنید تا همیشه گل بدهد و تا حد امکان سایه کمتری روی آن بیفتد.

نکته: توجه داشته باشید نور نباید بسیار شدید باشد زیرا باعث پژمردگی گیاه می شود.

آب مورد نیاز برای بذر گل پریوش پا کوتاه

بر عکس نور گل پریوش آب را زیاد دوست دارد و آبیاری بیش از اندازه باعث کاهش گلدهی آن می شود. این گیاه در برابر خشکی خاک مقاوم است و می تواند مدت ها بدون آبیاری زنده بماند و گل بدهد. در فاصله بین دو آبیاری از خشک بودن خاک مطمئن شوید و بهتر است صبح ها به بوته های پریوش آب بدهید.

نکته: از پاشیدن آب روی گل ها و برگ های براق پریوش خودداری کنید بنابراین بهترین روش برای آبیاری، روش غرقابی است.

دمای مناسب بذر گل پریوش پا کوتاه

در هنگام خرید بذر گل پریوش پا کوتاه باید بدانید حداقل دما برای نگهداری از پریوش ۱۰ درجه سانتیگراد است و در کمتر از این دما گلدهی آن متوقف می شود. حداکثر دما نیز ۳۵ درجه سانتیگراد است و در دماهای بالاتر پژمرده می شود و برگ های آن خشک و پلاسیده می شود. دمای مطلوب برای کاشت بذر گل پریوش ۲۱ – ۲۵ درجه سانتیگراد است؛ در این دما شاهد بیشترین شادابی و گلدهی گیاه خواهید بود.

خاک

گل پریوش نسبت به خاک حساس نیست. خاکی که با نسبت های مساوی مواد مغذی، زهکشی مناسب و بافت سبکی داشته باشد محل بسیار مناسبی برای گلدهی این گیاه محسوب می شود. خاکی که کود و مواد غذایی زیادی داشته باشد برای این گیاه مفید نیست و منجر به عدم گلدهی می شود. برای زهکشی بهتر می توانید از لیکاپون و پرلیت در خاک باغچه استفاده کنید.

کود مخصوص بذر گل پریوش پا کوتاه

همان طور که در بالا اشاره شد خاک غنی مانع گلدهی گیاه می شود. بنابراین به کوددهی زیادی احتیاج ندارد. فقط کافی است در بهار به اندازه ۱/۳ (یک سوم) خاک باغچه یا گلدان، ورمی کمپوست به خاک اضافه کنید. ورمی کمپوست خاکی ارگانیک، عاری از مواد شیمیایی و سرشار از مواد مغذی برای رشد گیاهان است. هر ۶ ماه به همین اندازه خاک را تقویت کنید.

هرس

گل پریوش هرس را دوست دارد و بعد از هرس شدن حال بهتری خواهد داشت. برای هرس از شاخه هایی شروع کنید که از بقیه قطور تر یا بلند تر هستند. هرس را تا جایی ادامه دهید که جوانه روی ساقه ها وجود دارد. برای این کار می توانید از کاتر یا قیچی تیز استفاده کنید.

همچنین سرزنی به رشد عرضی گیاه کمک می کند و چیدن گل های پژمرده راه را برای شکوفه های جدید باز می کند. هرس به تراکم و پر گل شدن گیاه کمک می کند. هنگام هرس ساقه های بهتر را نگه دارید و شاخه هایی که جدا کرده اید قلمه بزنید.

گل پریوش را چگونه تکثیر می کنند؟

تکثیر از دو روش کاشت بذر گل پریوش پا کوتاه و قلمه زدن انجام می شود. کاشت بذر بسیار راحت تر و ارزان تر از قلمه زنی است. شما می توانید بذر پریوش را در تمام ماه های سال بکارید البته بهترین زمان برای کاشت اواخر اسفند تا اوایل بهار است. کاشت بذر از دو روش مستقیم و نشاءکاری انجام می شود.

نحوه کاشت بذر گل پریوش پا کوتاه

هنگام خرید بذر گل پریوش پا کوتاه متوجه می شوید که بذر این گل بسیار سبک و کوچک است و در هر گرم بذر حدود ۷۰۰ – ۸۰۰ دانه وجود دارد. خاکی که برای کاشت بذر انتخاب می کنید بهتر است سبک باشد و از ترکیب ماسه، شن، لیکاپون، ورمی کمپوست و پیت تشکیل شده باشد. اگر باغچه شما دارای آفت و بیماری نیست، می توانید از مخلوط خاک باغچه و ماسه برای کاشت آن استفاده کنید. بهتر است به جای ماسه از لیکاپون استفاده کنید زیرا فضای متخلخل آن به زهکشی بیشتر خاک و تنفس ریشه کمک می کند.

روش مستقیم کاشت بذر گل پریوش پا کوتاه

باغچه یا گلدانی که می خواهید گل پریوش را دائمی در آن بکارید انتخاب کنید. کف گلدان مقداری لیکاپون، ماسه و در صورت تمایل کمی پرلیت بریزید سپس خاک مخصوص باغچه را به گلدان اضافه کنید. پس از آن بذرها را سطحی و در عمق کمتر از ۳ میلیمتر بکارید. با آب پاش پودری یا اسپری به آرامی به آن ها آب دهید تا بذرها جابجا نشوند.

برای جوانه زنی بذر گل پریوش پا کوتاه باید خاک دائما مرطوب باشد. البته به خاطر داشته باشید که رطوبت با خیس کردن خاک تفاوت زیادی دارد. زیرا پریوش ها در خاک خیس میمیرند. اگر شرایط مطلوب باشد و از بذرهای F₁  استفاده کرده باشید بذرها در کمتر از ۱۴ روز جوانه می زنند. دمای پایین، سرما و رطوبت باعث ایجاد مشکل می شود.

نکته: بذرها تا زمان سبز شدن نباید نور ببینند بنابراین روی آن ها را با نایلون بپوشانید.

 

روش غیر مستقیم یا نشاءکاری

در روش غیر مستقیم از دو محل متفاوت برای کاشت بذر استفاده می کنیم. محل اول شامل فضای کوچکتر و قابل حملی است مانند سینی ها و گلدان های داخل خانه. در یک گلدان کم عمق مقداری لیکاپون و نیروبرگ بچه گروت بریزید زیرا این نیروبرگ غنی از موادی است که برای جوانه زنی و رشد بذر مورد استفاده قرار می گیرد. سپس بذر را بصورت عمودی در آن بکارید و مانند روش مستقیم آبیاری کنید.

نکته اول: سطح خاک به هیچ عنوان تا سبز شدن بذرها نباید خشک شود.

نکته دوم: در تاریکی مطلق، کمتر از ۱۴ روز جوانه‌ها میبینید.

از روز ۱۵ – ۳۵  کم کم برگ ها شروع به رشد می کنند و حفظ رطوبت در این زمان ضروری است. پس از رشد برگ ها باید آن ها را به محل بزرگتری مانند گلدان یا باغچه منتقل کنید. به این ساقه های جوان و کم سن و سال نشاء می گویند. به جداسازی نشاءها از محل اولیه و کاشتن در محل دم نشاءکاری گفته می شود.

برای تقویت ریشه می توانید از ورمی کمپوست یا خاک مخصوص گل های زینتی استفاده کنید.  در این مدت دما باید بین ۲۱ – ۲۵ درجه سانتیگراد باشد و توصیه می شود آبیاری یک مرتبه در هفته انجام شود.

گل زیبای پریوش را کجا می توان استفاده کرد؟

پریوش به عنوان یک گل زینتی و دارویی مورد استفاده قرار می گیرد که مصارف دارویی و درمانی آن در بالا ذکر شد. از بذر گل پریوش پا کوتاه در زیباسازی فضای شهری، مناطق گل کاری شده، حاشیه باغچه ها، پوشش زمین، سبدهای آویزان، زیباسازی مناطق گرم و خشک، تزئین دسته گل، تزئین حلقه گل استفاده می شود.

بیماری ها و آفات گل پریوش

پریوش مانند سایر گیاهان و موجودات زنده با بیماری ها و مشکلات دست و پنجه نرم می کند. اما نگهداری صحیح و ایجاد شرایط مناسب برای پرورش آن سلامت گیاه شما را تضمین می کند. یکی از مشکلات شایع گل پروانش زرد شدن و ریزش برگ ها است. در بخش پایانی این مطلب به علت بیماری‌های گل پریوش و روش های درمان آن می پردازیم.

زرد شدن برگ

اگر برگ های قسمت پایین گیاه زرد شوند و پس از مدتی بیفتند؛ دلیل آن آبیاری بیش از حد یا قرار دادن گیاه در سرما می باشد.
اگر فقط برگ های ناحیه پایین بوته شروع به ریزش کرد، آبیاری را کنترل کنید و گیاه را به آرامی به محلی گرم تر منتقل نمایید.

ریزش برگ

اگر به گل پریوش دست بزنید و برگ هایش بریزد دلیل آن خشکی بیش از حد خاک است. برای درمان این مشکل گلدان را درون ظرفی از آب ولرم به مدت ۳۰ – ۶۰ دقیقه بگذارید. این کار را تا زمانی انجام دهید که مطمئن شوید آب به ریشه ها رسیده است. توجه داشته باشید که سوراخ های زهکشی به درستی عمل می کنند.

نکته: زمانی که هوا رو به گرمی می رود گیاه به آب بیشتری احتیاج دارد و گاهی باید به صورت روزانه آن را آبیاری کنید.

ریزش گل

قبل از کاشت بذر گل پریوش پا کوتاه از سلامت خاک و عاری بودن از میکروب و آفت اطمینان پیدا کنید. زیرا یکی از دلایل ریزش گل ها وجود آفاتی مانند تریپس، کنه دو نقطه‌ای و … است. این آفات در خاک جنگل، خاک برگ و خاک برخی باغچه ها وجود دارد.

اگر گل های پریوش شما می ریزد ممکن است مواد مغذی خاک کاهش یافته باشد و خاک فقیر شده باشد. بنابراین به خاک کود بدهید و به کوددهی منظم توجه کنید. کود مناسب و ارگانیک برای گیاهان ورمی کمپوست است که می توانید هر ۳ – ۶  ماه به اندازه ۱/۳ و کمتر از نصف خاک را بردارید و به جای آن ورمی کمپوست به خاک اضافه کنید.

نکته: اگر از خاک های مخصوص کاشت گل های زینتی  مانند نیروبرگ گروت استفاده کنید، نیاز به کوددهی در طول سال نخواهید داشت.

نتیجه گیری

گل پریوش در برابر خشکی خاک و گرمای هوا مقاوم است. بنابراین در ایران که مناطق گرمسیری و کم آب بخش زیادی از کشور را تشکیل می دهد یک گیاه مناسب محسوب می شود. پس اگر در کاشت گل و گیاه حرفه ای نیستید و زمان زیادی برای نگهداری از گیاهان ندارید از بذر گل پریوش غافل نشوید! 😉