کاکتوس اپونتیا یکی از معروف ترین کاکتوس های جهانه و در صدر جدول فروش کاکتوس ها قرار داره و جزو پرفروش ترین هاست.این گیاه به دلیل مقاومت بالایی که در برابر گرما و کم آبی و خاک داره، طرفدارهای زیادی تو کل دنیا داره .
زادگاه این کاکتوس محبوب، آمریکای مرکزیه که البته درحال حاضر توی کشورهای مختلف تکثیر و پخش شده و در جای جای کره زمین پرورش داده میشه. روی بدن این کاکتوس تیغ های ریز و به ظاهر نرمی وجود داره که درصورتی که دستتون باهاش برخورد کنه، خیلی دردناکه و چون تیغ هاش خیلی ریزن با چشم دیده نمیشن و ممکنه مدتها توی دست یا بدن شما بمونن و با هر برخورد دست شما با جاهای مختلف دردتون بیاد .پس خیلی مراقب باشین .
درضمن این کاکتوس درصورت نزدیک شدن شخصی بهش احساس خطر میکنه و سریع به سمتش تیغ پرتاب میکنه، پس حتما جایی از خونتون یا محل کارتون بذارینش که دور از رفت و آمد افراد باشه.
در ایران این کاکتوس به زبان مادر شوهر و انجیر تیغی هم شناخته میشه. اپونتیا در شرایط دلخواهش به خوبی رشد میکنه و قدش تا ۲ متر هم میرسه.
شرایط نگهداری از کاکتوس اپونتیا
خاک مناسب برای کاکتوس انجیر تیغی
خاکی که برای رشد این کاکتوس خوبه، خاک سبک و با زهکشی بالا هستش که آب رو سریع از خودش رد کنه، تا رطوب باقی مونده توی خاک باعث پوسیدگی ریشه کاکتوسمون نشه.
خاک کاکتوس باید ترکیبی از کمپوست، گرو پیت، خاک رس، ماسه بادی، شن شسته و پرلیت باشه که درصد ترکیبات هر کدوم طبق جدول زیر هستش:
کمپوست | کوکوپیت | خاک ذغال | ماسه بادی | شن شسته | پرلیت |
درصد شن شسته و ماسه اش از مابقی ترکیبات باید بیشتر باشه چون این دو ماده باعث میشن زهکشی خاک بالاتر بره و آب سریع تر تخلیه بشه.
بیشتر ترکیبات خاک کاکتوس رو،فقط برای نگهداری از ریشه ازشون استفاده میکنیم تا ریشه امون نپوسه یا خشک نشه و تنها ماده ایی که مواد مغذی و معدنی ریشه رو برای رشد کاکتوس تأمین میکنه، کمپوسته که یه کود عالی و ارگانیک و غیر شیمیاییه که رشد کاکتوس اپونتیا رو چند برابر میکنه.
بهترین نوع کمپوست، ورمی کمپوسته که راجع به این کود گیاهی توی یکی از مقاله هامون کامل صحبت کردیم و طرز تهیه اش رو هم توضیح دادیم و شما میتونین با کلیک روی کلمه ورمی کمپوست وارد این صفحه بشین.
از تمامی ترکیبات بالا، توی نیرو برگ کاکتوس سبزآفرین استفاده شده و یه خاک کاملا سبک با زهکشی بالا برای نگهداری و کاشت انواع کاکتوس ها مخصوصا کاکتوس زبان مادرشوهره، و شما میتونین با کلیک روی کلمه نیروبرگ کاکتوس وارد صفحه مربوط به این محصول بشین و خیلی راحت از سایت سبزآفرین تهیه و برای کاکتوستون استفادش کنین و شاهد رشد فوق العاده کاکتوستون باشین.
آبیاری کاکتوس اپونتیا
یکی از شرایط مهم پرورش و نگهداری این کاکتوس دوست داشتنی، نحوه آبیاری کردنشه که بیشترین علت پوسیدگی ریشه کاکتوس زبان مارشوهر و از بین رفتنش مربوط میشه به آبیاری اشتباه، پس به این مورد خیلی دقت کنین.
کاکتوس اپونتیا متولده بیابانه و ذاتا در برابر کم آبی خیلی مقاومه، پس نیاز به آبیاری زیادی نداره.
انجیر تیغی زمانی به آب نیاز داره که تمام رطوب موجود در خاکش رو از طریق ریشه اش جذب کرده و خاکش خشک خشک شده باشه.برای مطمئن شدن از خشکی خاک انگشتتون رو اندازه یکی الی ۲ سانت تو خاکش فرو کنین چون ممکنه به خاطر گرمی هوای تابستون یا خشکی هوا در اثر بخاری تو زمستون فقط سطح خاکتون خشک بشه و لایه های زیری خاک هنوز مرطوب باشه.
در فصول گرم سال یعنی بهار و تابستون تقریبا هفته ایی یکبار آبیاری کافیه و توی فصول سرد یعنی پائیز و زمستون آبیاری رو به ماهی یک الی دوبار کاهش بدین.
بهتره که آبیاری این گیاه به طور مستقیم انجام نشه، یعنی مستقم آب رو روی خاک نریزین چون اگه آب روی این کاکتوس بریزه لک میشه و قارچ میگیره.
یه ظرف بزرگتر از گلدونتون بردارین و توش اندازه یک سانت آب بریزن و گلدونتون رو داخش بذارین تا از پایین آب رو بکشه. تقریبا تا زمانی که سطح خاکتون مرطوب بشه بذارین داخل ظرف آب بمونه.
دمای مناسب کاکتوس اپونتیا
.
اپونتیا جزو دسته گیاهان گرمسیریه و با گرما و دمای بالا رابطه دوستانه و خوبی داره. این کاکتوس دوست داره تو محیطی با هوای گرم و خشک که دماش بین ۱۸ تا ۳۵ درجه باشه زندگی کنه و توی این دما به خوبی رشد میکنه ولی دربرابر سرما هم مقاومت خودش رو داره و بازم سرپا میونه.
فصل پایئز و زمستون، زمان استراحت این کاکتوس، پس دمای نگهداریش رو پایین تر بیارین تقریبا بین ۵ تا ۱۸٫ استراحت دادن به اپونتیا باعث میشه که توی فصل بهار هم رشد بهتری بکنه و هم زمان گلدهی بیشتری داشته باشه.
نور موردنیاز
بیابونی بودن کاکتوس اپونتیا باعث شده که علاقه زیادی به آفتاب و نور خورشید داره. این کاکتوس هرچی نور آفتاب بیشتری دریافت بکنه، رشد بیشتر هم میکنه و باعث افزایش دوره گلدهی و میوه دهیش میشه.
اپونتیا درصول روز به طور میانگین به ۵ تا ۷ ساعت نور احتیاج داره تابتونه رشد خوبی داشته باشه. بهتره که در فصل تابستون مقابل نور مستقیم خورشید قرارش ندین چون باعث سوختگی کاکتوس میشه.
بهترین مکان برای نگهداری کاکتوس زبان مادرشوهر، پشت پنجره است که هم نور کافی و مورد نیازش رو در طول روز دریافت میکنه و هم در معرض مستقیم نور خورشید نیست.
کود دهی کاکتوس اپونتیا
کاکتوس ها در طول سال رشد خیلی کمی دارن و زمان رشدشون از اوایل فصل بهار شروع میشه تا تقریبا اواخر فصل تابستون. بهترین زمان برای کود دهی کاکتوس ها توی این دو فصله که زمان رشد اونهاست.
بسه به نوع اندازه کاکتوستون تقریبا ماهی یکبار، یا سه هفته یک بار بهش کود بدین.
کود مناسب کاکتوس اپونتیا یا انجیر تیغی
برای رشد بهتر کاکتوس میتونی از انواع کودهای ارگانیک و کودهای شیمیایی استفاده کنین.کودهای طبیعی و ارگانیک مثل کودهی حیوانی ،انوع کمپوست ها از جمله ورمی کمپوست.و یا کودهای شیمیایی با ترکیبات نیتروژن فسفر و پتاسیوم با نام NPK که درصد این عناصر تو هر کدوم میتونه متغییر باشه و با اعدادی روی بسته بندی اونها نوشته شده .برای کاکتوس کودی که درصد نیتروژن بیشتری داره مناسب تره و باعث میشه کاکتوسمون گل و میوه بیشتری بده .
البته لازم به ذکره، زمانی که کاکتوس اپونتیا رو توی خاک خوب و غنی از مواد معدنی که مناسب با نیاز کاکتوس ها تهیه شدن، کاشته بشن نیازی به استفاده از کودهای شیمیایی ندارن مانند نیروبرگ کاکتوس که خاک آماده کاشت و تخصصی کاکتوس هاست و تمام ترکیب های مورد نیاز کاکتوس را داراست و شما میتونید این محصول سبزآفرین را به آسانی خریداری کنید و خیالتون از بابت رشد و تغذیه کاکتوس هاتون راحت بشه.
و همیشه توجه داشته باشین رشد کاکتوس ها به طور طبیعی خیلی کم و آهسته است، پس با کود دادن بیش از حد سعی نکنین رشد اونهارو زیاد کنین چون کود دادن بیش از حد نیاز به کاکتوس باعث شوک دادن بهش و از بین رفتنش میشه.
تعویض گلدون
کاکتوس ها میونه خوبی با تعویض گلدون ندارن ولی نیاز دارن که هر چندوقت یکبار گلدونشون یا خاکشون عوض بشه تا فضای برای رشد ریشه داشته باشن و مواد مغذی جدیدی با تعویض خاکشون دریافت کنن.
تعویض خاک بهتره هرسال انجام بشه تا گیاه، مواد مورد نیازش برای رشد رو از خاک جدیدش دریافت کنه ولی تعویض خود گلدون تقریبا هر دو الی سه سال یکبار انجام بشه.
بهترین زمان برای تعویض گلدون کاکتوس اپونتیا فصل بهار یا اواخر زمستونه.
برای همه این سوال پیش میاد که خب از کجا بفهمم کاکتوسم احتیاج به تعویض گلدون داره ؟ و کی اینکارو انجام بدم؟
وقتی که ریشه های کاکتوستون کاملا گلدون رو بگیره، موقعشه که گلدونش رو عوض کنین.
اگه گلدونتون پلاستیکی باشه میتونین از سفت بودن اون در برابر فشار دادن متوجه این بشین که ریشه کل گلدونتون رو گرفته. بیرون اومدن ریشه از کف و سوراخ های پایین گلدون هم یکی دیگه از راه های فهمیدن این موضوعه.
به این موضوع توجه داشته باشین که معمولا بهتره که اندازه گلدون به نسبت گیاهی که داخلش کاشته میشه، یک سوم باشه یعنی اندازه گلدون یک سوم گیاه باشه. پس زمانی که کاکتوستون ارتفاعش بیشتر از سه برابر گلدون شد میتونین گلدون رو عوض کنین و تا قبل اون هنوز گیاه جای رشد توی اون گلدون رو داره و بهش دست نزنین.
بهترین زمان هم برای تعویض گلدون فصل بهار یا اواخر فصل زمستونه .
چند نکته طلائی برای تعویض گلدون کاکتوس اپونتیا
- برای تعویض گلدون کاکتوس حتما دستکش بپوشین. از یه دستکش چرمی یا ضخیم استفاده کنین.اگر دستکش چرمی ندارین میتونین یه دستکش پارچه ایی بپوشین و بعد دستکش ظرف شویی رو روش بپوشین تا از دستان شما دربرابر تیغ های ریز و تیز اپونتیا محافظت کنه.
- یه چاقوکند بردارین و به صورت ضربه های اروم، روی خاک اطراف کاکتوس بزنین تا خاک نرم بشه.اینقدر اینکارو انجام بدین که همه خاکهای اطراف کاکتوس به صورت توده های خاک نرم دربیان.اگه گلدونتون پلاستیکیه، اطرافش رو فشار بدین تا خاکهای زیرش هم نرم بشه. اینکار باعث میشه موقع درآوردن کاکتوس از گلدون ریشه اش راحت تر از خاک جدا بشه و آسیب کمتری ببینه.
- وقتی که کاکتوس رو از خاک درآوردین فورا توی خاک نکاریدش. اجازه بدین ریشه هاش پینه ببنده.اونو تویه محیط گرم و خشک حداقل ۴ روزه بذارین تا ریشه اش کامل خشک بشه. بعد از خشک شدن اون رو توی خاک بکارین.
انتخاب گلدون صحیح
ریشه کاکتوس ها خیلی زود پوسیده میشن، اگه گلدون خیلی بزرگ باشه رطوبت بیشتری رو توی خاک باقی میمونه و باعث پوسیدگی ریشه میشه. همچنین وقتی که گلدون بیش از اندازه بزرگ باشه گیاه،بیشتر انرژیش رو برای ریشه زایی میذاره و ممکنه از قسمت بالایی رشد زیادی نداشته باشه. پس نباید از گلدون خیلی بزرگ استفاده کنیم. تقریبا اندازه مناسب برای گلدون تقریبا یک سوم ارتفاع کاکتوسه.
نکته مهم دیگه تو انتخاب گلدون داشتن سوراخ های کف گلدونه که آب از زیر گلدون به خوبی خارج بشه حتما از گلدونایی استفاده کنین که تهش سوراخ های زیادی داشته باشن.
تکثیر کاکتوس اپونتیا
اولین مرحله برای قلمه زدن کاکتوس انجیرتیغی، انتخاب و جدا کردن یه قلمه سالم از کاکتوس مادره. موقع انتخاب قلمه، از قلمه های جوان و تازه تشکیل شده استفاده نکنین. قلمه ایی مناسبه که چند ساله باشه تا ریشه زایی بهتری داشته باشه.قلمه رو آروم با چاقو یا قیچی تیز جدا کنین.توجه کنین قیچی یا چاقوتون حتما تیز باشه که موقع برش قلمه اتون له نشه.
قلمه ایی که جدا کردین رو توی محل گرم و دور از نور مستقیم آفتاب نگه دارین تا محل برش خوردش پینه ببنده یا به اصطلاح خشک بشه. اگه قلمه رو فورا بعد از جدا شدن بکارین، باکتری ها و قارچ های توی خاک، از قسمت برش خورده اش وارد بافت گیاه میشن و کاکتوسمون بیماری های مختلفی میگیره و به سرعت از بین میره.خشک شدن محل برش خورده ممکنه تا دو هفته هم طول بکشه پس خیلی نگران نشین و اجازه بدین تا کاملا خشک بشه.
وقتی که قسمت برش خورده کاملا خشک شد،حالا نوبته کاشتن قلمه کاکتوس اپونتیا توی خاکه.خاک رو توی گلدون بریزین و قلمه رو حدود یک الی پنج سانتی متر توی خاک قرار بدین و خیلی آروم خاک رو فشار بدین تا قلمه توی گلدون محکم وایسته.
چونکه قلمه امون هنوز ریشه نداره پس فعلا نیازی نیست که بهش آب بدین. و تقریبا یک هفته صبر کنین و بعد بهش آب بدین تا کم کم قلمه مون ریشه بزنه. نکته مهم دیگه اینه که اصلا قلمه ایی که تازه کاشتین رو مقابل نور مستقیم خورشید نذارین، اینکار باعث میشه قلمه تون بسوزه.
نکته: چروک شدن قلمه بعد از برش و حتی کاشتنش تاحدودی طبیعیه و دلیل این اتفاق از دست دادن آب ذخیره شده درونشه. برای اینکه از چروک شدن خیلی زیادش جلوگیری کنین، اون رو توی محیط خنک نیمه سایه نگه دارین تا آب کمتری رو از دست بده. بعد از اینکه گیاه ریشه بزنه و بتونه از طریق ریشه اش آب رو جذب کنه دوباره به عالت عادیش برمیگرده.
بهترین زمان برای قلمه گیری و تکثیر اپونتیا،فصل تابستونه.
میوه کاکتوس اپونتیا
بیشتر از ۲۰۰ نوع میوه کاکتوس داریم که از گیاه کاکتوس برداشت میشه، که یکی از معروف ترین نوع میوه ها، میوه کاکتوس انجیر تیغیه که خوراکی هم هستش و یه مزه ایی بین هندوانه و آدامس خرسی داره.این میوه خوشمزه بیضی شکله و به رنگ قرمز یا بنفشه و سطح اون خارهای ریزی داره که اگه موقع خوردن این تیغ هارو جدا نکنین ممکنه به مری و معده تون آسیب جدی برسونه.
نکته جالب راجع به میوه کاکتوس زبان مادر شوهر، اینه که دقیقا روی برگهای کاکتوس رشد میکنه و خیلی هم مقاومه و موقع برداشت کردن به سختی از برگ ها جدا میشه.
این میوه که طرفدارهای خیلی زیادی هم داره، سرشار از فلاوانوئیدزه که خاصیت آنتی اکسیدانی داره و باعث سم زدایی میشه و از سرطان و پیری جلوگیری میکنه..
میوه کاکتوس اجیر تیغی دارای موادمغذی زیادی از جمله مقدار بسیار زیادی ویتامین C، گروه خانواده ویتامین B، منیزیم، پتاسیم، کلسیم، مس و فیبر غذاییه که این مواد تأثیر خیلی زیادی روی سلامتی روح و جسم ما داره.
میوه کاکتوس بیشتر مصرف خوراکی و درمانی داره. از خواص میوه کاکتوس برای سلامتی میشه به کمک به هضم غذا، سلامت قلب، خاصیت ضد سرطان، خواص آنتی اکسیدان و سلامت پوست، کاهش وزن، کاهش قند خون، خواص خیلی زیاد دیگه ایی اشاره کرد.
پرسش های متدوال
کاکتوس های برای گلدهی نیاز به یه سری شرایط دارن که اگه براشون فراهم کنین، حتما گل میدن. اولین چیزی که در گلدهی مهمه، سنه کاکتوسه که به سن گلدهی رسیده باشه، و از شرایط دیگه میشه به خواب زمستونیش، خاک مناسب، نور کافی و آبیاری مناسب و مورد نیازش اشاره کرد.
وقتی که ارتفاع کاکتوستون از سه برابر اندازه گلدون بیشتر شد و ریشه کاکتوس، کل گلدون رو گرفت و پر کرد جوری که از سوراخهای زیر گلدون ریشه ها بیرون زدن، موقعه اشه که گلدونش رو عوض کنین.
بهتره به کاکتوس به طور مستقیم آب ندین چون اگه آب روش بریزه لک میشه و باعث قارچ و بیمارهای دیگه میشه. یه ظرف بزرگتر از گلدونتون بردارین و توش اندازه یک سانت آب بریزن و گلدونتون رو داخش بذارین تا از پایین آب رو بکشه. تقریبا تا زمانی که سطح خاکتون مرطوب بشه بذارین داخل ظرف آب بمونه .
برای کاکتوس ها از انواع کودهای ارگانیک و شیمیایی میشه استفاده کرد. برای کاکتوس کودی که درصد نیتروژن بیشتری داره مناسب تره و باعث میشه کاکتوسمون گل و میوه بیشتری بده .
در کودهای شیمییایی درصد ترکیبات داخل کود با اعداد روی بسته بندی نوشته شده.
مفید بود ممنون
خوشحالیم که براتون مفید بوده.
فکر نمیکردم کاکتوس ها انقدر زندگی جالبی داشته باشن! ممنونم عالی بود
کاکتوس ها واقعا فوق العاده هستن! ممنونم از مطلب عالیتون
مرسی که در مورد تکثیر اپونتیا کامل توضیح دادین، خیلی کاربردی بود
ممنون مقاله خیلی خوب و مفیدتون.
کاکتوس تیغ پرت نمی کنه. مگه ماهیچه داره!! ماسه بادی برای کاکتوس سمه…این خزعبلات رو از کجاتون در میارید؟؟؟ خدا شفاتون بده!