افزودن مواد مغذی به خاک، بخش مهمی از دوستی و رفاقت با زمینه. کود حیوانی (Animal fertilizers) یکی از انوع کودها هستش که میتونه به بازگشت مواد مغذی و رطوبت به خاک کمک کنه و اون رو به یه ماده در حال رشد و مؤثر برای محصولات مختلف گیاهی تبدیل میکنه.
کودهای حیوانی دارای انواع مختلفی از مواد مغذی هستن که برای استفاده مؤثر کمپوست میشن تا در اندازه های مختلف مورد استفاده قرار بگیرن. این کار به دلیل اینکه از آسیب رسوندن به گیاهان در اثر مصرف مقدار زیاد یک ماده مغذی یا ماده دیگه ای جلوگیری بشه. جوانب مثبت و منفی زیادی تو استفاده از این کود وجود داره، اما ما میخواییم به غیر از این مورد، درباره انواع و اهمیت استفاده از کود حیوانی صحبت کنیم؛ با مقاله های سبز آفرین همراه باشین.
معرفی کود حیوانی
حیوان های اهلی و خونگی همه میتونن تو تهیه کود دامی برای باغ شخصی یا کشاوری نقش داشته باشن، اما هر کدوم ویژگی های خاصی دارن که باید برای سلامتی گیاهان از اونا استفاده کرد. کود حیوانی صرفاً شامل مدفوع حیواناتیه که اغلب به کمپوست تبدیل میشن تا عوامل بیماری زای گیاهان از بین بره و کود رو برای رسد سالم و سریع اونا آماده بشه.شما میتونین انواع دیگر کود را در مقاله دیگری از سبزآفرین بشناسین.
کودهای حیوانی باید با احتیاط استفاده بشن، چون تجزیه اون ها زمان بیشتری طول میکشه و ممکنه حاوی بذر علف های هرز یا عوامل بیماری زایی باشن که میتونن به گیاهان منتقل کنن. از کود حیوونی میشه از همون روزهای اولیه کشت استفاده کرد. این کودها منبع غنی از ازت و همچنین سایر مواد مغذی هستن.
از اونجا که کود حیوانی در اصل مدفوع حیواناته، اما باید با دقت مورد استفاده قرار بگیره. این کودها بوی نامطبوعی دارن و حشرات موذی مانند مگس رو به خودشون جذب میکنن. از جمله جوانب مثبت و منفی استفاده از این کودها، اینه که بیش از حد گرم هستن، همچنین ممکنه غلظت مواد مغذی اون برای گیاهان بسیار زیاد باشه و باعث سوخته شدن اونا بشه.
این کود همچنین میتونن باعث رشد سریع گیاهان، ضخیم شدن ساقه و جوانه زنی اونا بشه. اگه از کود حیوانی استفاده میکنین، اون رو در اواخر فصل بکار بگیرین تا این کود قبل از کاشت فصل بعدی تجزیه بشه.
انواع مختلف کود حیوانی
این کود میتونه از هر حیوونی تهیه بشه، اما برای از بین بردن هر بذر و تجزیه موثر اون ها، باید به مدت زمان پایداری، حداقل ۱۴۰ درجه فارنهایت (۶۰ درجه سانتیگراد) برسن. زمان تجزیه و پیاداری به انواع مختلف کود حیوانی بستگی داره. به عنوان مثال، هر گونه مدفوع گربه یا کود سگ باید حداقل دو سال کمپوست بشن و نمیشه از اون ها به طور مستقیم تو محصولات گیاهی استفاده کرد.
کودهای حیوانی هم حاوی مقادیر مختلفی از مواد مغذی هستن و باید تو زمان های مختلف و به روش های گوناگون مورد استفاده قرار بگیرن. متداول ترین انواع کودهای مورد استفاده تو باغبونی عبارتند از: مرغ، گاو، گوسفند. از اونجایی که این کودها حاوی مقادیر مختلفی از مواد مغذی هستن، بنابراین باید برای گیاهایی که نیاز به مواد مغذی بیشتری دارن، با دقت بالاتری انتخاب شون.
در حالت ایده آل، بهترین کود حیوانی برای باغ ها احتمالاً کود حاصل از مدفوع مرغ هستش، چون به خاطر داشتن ازت فراوان، نیاز بسیاری از گیاهان رو برطرف میکنه، اما برای جلوگیری از آسیب و سوزاندن گیاهان، باید اون ها رو به خوبی کمپوست کرد. کود مرغ منبع غنی از مواد مغذیه و بعد از اینکه کمپوست میشه، تو پاییز یا بهار میشه ازش استفاده کرد.
به طور مشابه، کود گاو دارای درصد مختلفی از عناصر مغذی هستش و برای نتیجه بهتره از قبل کمپوست بشه. کود گوسفند ازت زیادی داره، اما از مواد مغذی کمتری برخورداره. کود اسب هم مشابه کود گاو هستش، اما اندازه بزرگ تر اون و دونه های علف های هرز هضم شده در معده حیوون، روند کمپوست کود رو خیلی طولانی تر میکنه.
هر کدوم از انواع مختلف کودهای حیوونی میتونن برای خاک مفید باشن. فقط به یاد داشته باشین که باید اجازه بدین تا کود حداقل شش ماه یا بیشتر به طور کامل کمپوست بشه، یا وقتی اون رو به صورت خام استفاده میکنین، باید بزارین تا حداقل یک فصل قبل از کاشت درون خاک بمونه.
نکته: از کود انسانی هم هرگز نباید به طور مستقیم استفاده کرد. داروها، بیماری ها و خیلی از مشکلات احتمالی دیگه ای ممکنه تو مدفوع انسان پنهان شده باشن و فقط کمپوست سازان حرفه ای از ابزار و دانش لازم برای تهیه ایمن کودهای انسانی برخوردار هستن.
انواع کودهای حیوانی
در زیر به تشریح انواع کودهای حیوونی میپردازیم:
کود حیوانی مرغ
وقتی صحبت از کود میشه، چیزی بهتر و مناسب تر از کود مرغ برای باغ سبزیجات وجود نداره. کود مرغ دارای نیتروژن زیادیه و همچنین حاوی مقادیر خوبی از پتاسیم و فسفره. ازت فراوان و مواد مغذی متعادل باعث میشه تا مدفوع مرغ، بهترین نوع کود برای استفاده باشه. اما نیتروژن بالا در این کودها میتونه برای گیاهان خطرناک باشه. مدفوع مرغ به تنهایی میتونه گیاه رو بسوزونه یا حتی اون رو نابود کنه. کمپوست کردن این کود دامی میتونه نیتروژن موجود در اون رو کاهش بده و کود حیوانی مناسبی رو برای باغچه فراهم کنه.
کود حیوانی گاو
استفاده از کود گاو در باغ، یه عمل مرسوم تو بسیاری از مناطق روستاییه. این نوع کود به اندازه سایر انواع دیگه از نظر نیتروژن غنی نیست. با این حال، سطح آمونیاک بالا میتونه گیاهان رو هنگامی که کود تازه به طور مستقیم در اون ها اعمال میشه، بسوزونه. از طرف دیگه کود گاو کمپوست شده میتونه مزایای بی شماری برای باغ ایجاد کنه.
کود حیوانی گاو اساساً از علف و غلات ساخته شده. مدفوع گاو در واقع سرشار از مواد ارگانیک و مواد مغذی هست. این گیاه حاوی حدود سه درصد نیتروژن، دو درصد فسفر و یک درصد پتاسیمه. علاوه بر این، کود گاو مقادیر زیادی آمونیاک و پاتوژن های خطرناک بالقوه هم داره.
به همین دلیل معمولاً توصیه میشه که قبل از استفاده از اون به عنوان کود، کمپوست بشه. این کود وقتی کمپوست میشه مزایای زیادی پیدا میکنه. کود گاو علاوه بر از بین بردن گاز مضر آمونیاک و پاتوژن هایی مانند (E. coli) و همچنین بذرهای علف های هرز، مقادیر زیادی ماده آلی رو به خاک اضافه میکنه. با مخلوط کردن این کود به خاک میتونین رطوبت مورد نیاز خاک رو تآمین کنین.
این کود حیوونی به خاک این امکان رو میده تا به آب کمتری نیاز پیدا کنه، چون ریشه گیاهان میتونن در صورت لزوم از آب و مواد مغذی اضافی بهره ببرن. علاوه بر این، زهکشی خاک رو بهبود میده و به تجزیه خاک های فشرده شده نیز کمک میکنه. کود گاو وقتی کمپوست میشه، حاوی باکتری های مفید برای خاکه که مواد مغذی رو به راحتی در دسترس قرار میده. این کود دامی همچنین به اندازه یک سوم کمتر گازهای گلخونه ای تولید میکنه که سازگاری بالایی با محیط زیست داره.
کود حیوانی اسب
کود اسب منبع خوبی برای مواد مغذی و بسیاری از باغ های خونگیه. اما آیا این کود خوبه؟ این کود به راحتی در بسیاری از مناطق روستایی یا از طریق تأمین کنندگان معتبر قابل دسترسه و کودی مناسب و ارزون قیمت برای گیاهانه. این کود دامی ضمن فراهم کردن مواد مغذی ضروری برای رشد مداوم گیاهان، باعث ایجاد گیاهان جدیدی هم میشه. کود اسب حاوی مقادیر کافی ماده آلی هستش و به روش های مختلفی قابل استفادس. همچنین از نظر ارزش غذایی کمی بالاتر از کود گاو یا کود گوساله قرار میگیره.
چگونه میشه از کود اسب به عنوان کود استفاده کنیم؟ کودهای خام و تازه رو نباید مستقیماً در گیاهان استفاده کرد، زیرا میتونن ریشه اون ها رو بسوزونن. با این حال، میتونین از کود حیوانی یا کودی که تو طول زمستان اجازه خشک شدن پیدا میکنه، بدون نگرانی از سوختن گیاهان در خاک استفاده کنین.
اگر چه ممکنه از نظر غذایی ارزش زیادی داشته باشه، اما کود اسب هم میتونه حاوی دونه های علف های هرز زیادی باشه. به همین دلیل معمولاً بهتره از کود اسب به شکل کمپوست شده تو باغ استفاده بشه. گرمای حاصل از کمپوست میتونه به طور مؤثری بیشتر این بذرها و همچنین هر باکتری مضر موجود در خاک رو از بین ببره.
کود حیوانی گوسفند
استفاده از کود گوسفند برای باغ ایده جدیدی نیست. مردم تو سراسر جهان برای مدت زمان بسیار طولانی از کودهای حیوانی به خصوص مدفوع گوسفند به عنوان ماده آلی بسیار مؤثر تو باغ ها استفاده میکردن. کود گوسفند به دلیل دارا بودن نیتروژن کم به عنوان کود سرما شناخته میشه. مدفوع گوسفند هم مثل سایر کودهای حیوانی یک کود طبیعی هستش.
مواد مغذی موجود در این کود تغذیه کافی برای یک باغ رو فراهم میکنه و سرشار از عناصر ضروری مانند فسفر و پتاسیم برای رشد بهینه گیاهه. این مواد مغذی به گیاهان برای ایجاد ریشه های قوی، دفاع در برابر آفات و تبدیل شدن به گیاهان پر جنب و جوش و مولد کمک میکنن.
این کود دامی میتونه به عنوان کود گیاهی ارگانیک هم استفاده بشه. از کود گوسفند به خاطر بوی کمی که داره، میشه به راحتی در باغ ها و باغچه های خانگی استفاده کرد. بستری از باغ که سطح بالایی از مواد آلی رو در خود جای داده، به خوبی زهکشی میشه و تعداد زیادی کرم خاکی و فعالیت میکروبی رو دربرمیگیره که همه این ها برای گیاهان مفید هستن.
کود حیوانی بُز
استفاده از کود بز در باغ میتونه شرایط بهینه ای رو برای گیاهان ایجاد کنه. مدفوع این حیوون که به طور طبیعی خشک میشه، نه تنها جمع آوری و کاربرد آسانی داره، بلکه برخلاف بسیاری از انواع دیگر کودها آلوده نیست. از کود بز میشه استفاده بسیاری کرد. مدفوع بز تقریباً برای هر نوع باغی از جمله گیاهان گلدار، گیاهان، سبزیجات و درختان میوه قابل استفاده هستش. کود بز حتی میتونه کمپوست بشه و به عنوان کود گیاهی ارگانیک ازش استفاده بشه.
آیا کود بز خوبه؟ این کود حیوانی میتونه به باغداران و مصارف کشاورزی تو تولید گیاهان سالم و محصولات بهتر کمک کنه. بزها نه تنها شکل تمیزی از مدفوع رو تولید میکنن، بلکه کود اون ها به طور معمول حشرات رو جذب نمیکنه و گیاهان رو نمیسوزونه. این کود دامی تقریباً بی بو هستش و برای خاک مفیده. کود بز حاوی مقادیر کافی از مواد مغذی مورد نیاز گیاهان برای رشد رو داره، به خصوص هنگامی که بزها توی اصطبل ها نگهداری میشن.
با جمع شدن ادرار تو مدفوع بز، این کود نیتروژن بیشتری رو حفظ میکنه، بنابراین قدرت باروری اون افزایش پیدا میکنه. با این حال، این افزایش نیتروژن معمولاً نیاز به کمپوست قبل از استفاده رو داره. پس استفاده از کود بز توی باغ ها یکی از بهترین راه های مناسب برای غنی سازی خاکه. حالت گلوله ای مدفوع بز باعث میشه که بدون نگرانی از سوختن گیاهان، برای کاربردهای مستقیم تو باغ های گل و گیاهان استفاده بشه. علاوه بر این، مدفوع این یوان به راحتی قابل پخشه.
کود حیوانی خوک
کشاورزای قدیمی از پاییز کود خوک رو به خاک اضافه میکردن و به اون ها اجازه میدادن تا برای محصولات زراعی در بهار بعدی به مواد مغذی مجهز بشن. مشکل امروزه این هستش که تعداد زیادی از خوک ها باکتریE.coli ، سالمونلا، کرم های اَنگلی و تعداد زیادی از ارگانیسم های دیگه رو توی مدفوعشون حمل میکنن.
آیا کود حیوانی خوک رو میشه برای باغ ها نیز استفاده کرد؟ بهترین راه برای استفاده از این کود توی باغ، کمپوست کردنش هستش. کود خوک رو به خاک گلدون کمپوست شده خودتون اضافه کنین و بزارین به اندازه کافی گرم بشه. تمام ارگانیسم هایی که ممکنه حمل کنه و برای سلامتی خطرناک هستن، تجزیه میشن.
کمپوست توسط بسیاری از باغداران به عنوان طلای سیاه شناخته میشه. هوا رو زهکشی میکنه، به ریشه ها اجازه میده تا راحت تر به درون خاک نفوذ پیدا کنن، به حفظ رطوبت خاک کمک میکنه و حتی بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز برای رشد گیاهان رو به خاک اضافه میکنه.
کود کمپوست شده که از مدفوع خوک تهیه شده، باید تو گرمای زیادی قرار بگیره و به دفعات زیرو رو بشه. یک گلدون رو با ترکیبی از مواد خوبی مانند چمن خشک و برگ های مرده، ضایعات آشپزخونه و علف های هرز کشیده پُرکنین. کود حیوونی خوک رو با این مواد مخلوط کرده و مقداری خاک باغ به اون اضافه کنین. مخلطو به وجود اومده رو مرطوب و خیس نگه دارین تا عمل تجزیه انجام بشه.
کمپوست برای تغییر هوا به زهکشی نیاز داره و شما با زیرو رو کردن اون، جریان هوا رو ایجاد میکنین. برای جابجا کردن ترکیب، از بیل، پیچک یا چنگک استفاده کنین. این کار رو حداقل یک بار در ماه انجام بدین تا فرآیند کمپوست شدن ادامه پیدا کنه و بزارید حداقل چهار ماه قبل از استفاده، عمل تجزیه کامل بشه.
بهترین زمان استفاده از کود حیوانی خوک در پاییزه. اون کود رو باید بیش از هر سه یا چهار بار در هفته جابه جا کرد تا زمانی که برف بباره، سپس اون رو با یک کفپوش مناسب بپوشونین و بزارین کمپوست تو تمام دوره زمستون عمل بیاد. با فرا رسیدن بهار، با یک توده کمپوست غنی و ایده آل برای باغ خود مواجه خواهین شد. اکنون کود کمپوست شده خوک برای استفاده در باغ آمادس.
فواید کود حیوانی
مزایای استفاده از کودهای دامی به شرح زیر هستن:
بهبود شرایط خاک
یکی از بزرگ ترین فواید استفاده از کود حیوونی اینکه کربن خاک رو افزایش میده و در عین حال در میزان کاهش کربن جو مؤثره. کربن خاک فرآیند بیولوژیکی خاک رو تحریک میکنه و با افزایش میکروارگانیسم ها باعث زنده موندن اون میشه و باعث میشه مواد مغذی خاک به آسونی در دسترس گیاهان قرار بگیره. از اونجا که این ماده ارگانیک هستش، کود اضافه شده به سطح خاک، همچنین باعث بهبود ساختار خاک و هوادهی، کاهش فرسایش و شستشو ازت و همچنین افزایش ظرفیت نگه داشتن آب و زهکشی مناب خاک میشه.
سرشار بودن از مواد مغذی
کود حیوانی حاوی مواد مغذی زیادیه که گیاهان برای رشدشون به اون ها نیاز دارن، از جمله نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم. انواع گوناگون کودهای حیوانی دارای مقدار مختلفی از این مواد مغذی هستش. به عنوان مثال، مواد مغذی موجود تو کودهای گوسفند و مرغ بیشتر از کود اسب یا گاوه. با این حال، کودهای خام میتونن حاوی موادی باشن که برای برخی از گیاهان بی خطر نیستن. به همین دلیل معمولاً کودهای حیوانی قبل از استفاده در باغ کمپوست میشن.
وقتی این کودها به طرز صحیحی کمپوست بشن، با نسبت کربن و نیتروژن ۱ به ۲۵ و حداقل سه تا پنج روز در حداقل ۱۳۱ درجه سانتی گراد، کود عاری از هرگونه آلاینده های مضر و سطح بالای نمک میشه. فرآیند کمپوست، همچنین مواد مغذی رو به شکلی تجزیه میکنه که جذب اون ها برای گیاهان آسون تر بشه و از اون ها میشه به راحتی برای رشد سبزیجات خوردنی هم استفاده کرد.
تهیه آسان
از مزایای دیگه استفاده از کود حیوانی اینکه به طور کلی هزینه بسیار کمتری نسبت به کودهای تجاری داره. تهیه کود حیوونی معمولاً آسونه. بسیاری از افراد دام های زیاد و متنوعی دارن و میتونن در طولانی مدت از کود اون ها برای مصارف کشاورزی استفاده کنن.
معایب کود حیوانی
در زیر به تشریح جوانب منفی کودهای حیوانی میپردازیم:
به صورت خام قابل استفاده نیستن
دو نوع اصلی کود حیوانی، گرم و سرد وجود دارن. کودهای گرم دارای مقادیر زیادی ازت هستن و باید به خوبی کمپوست بشن. این شامل کودهای خرگوش، اسب، گوسفند و گاوه. کود سرد دارای نیتروژن کمیه و از اون به شکل خام و تازه میشه در حد متوسط استفاده کرد. هر دو نوع کود باید حداقل دو ماه قبل از کاشت محصولات خوراکی به شکلی درست کمپوست بشن و نمیشه به صورت خام مورد استفاده قرار بگیرن.
آلاینده ها هنوز ممکنه باقی بمونن
خبر بد اینکه حتی کود کمپوست هم هنوز میتونه هورمون ها، آنتی بیوتیک ها، دونه های علف های هرز زنده، سموم دفع آفات و بیماری ها رو تو خودش حفظ کنه. در حقیقت، اگرچه این امر نادره، اما سالمونلا و E. coli هر دو در کودهای کاملاً کمپوست یافت میشن و میتونن به محصولات غذایی انتقال پیدا کنن، به ویژه اون محصولاتی که به صورت خام مصرف میشن.
فلزات سنگین نگرانی بزرگیه
در شرایط دامداری امروزی که از سیستم های تولید صنعتی استفاده میکنه، فلزات سنگین و مواد شیمیایی اغلب توسط حیوانات وارد مدفوع اون ها میشن و هنگام کمپوست کود حیوانی، از بین نمیرن! کودهای خام به ویژه خطرناک هستن و میتونن مقادیر زیادی اسکاتل، ایندول و سایر فنل ها را جذب کنن که در نتیجه وارد محصولات غذایی میشن.
ممکنه منجر به مواد مغذی اضافی بشه
دلایل دیگه ای در مورد کود دهی با استفاده از کود حیوانی وجود دارن. کود دامی ماده مغذی لازم رو برای گیاه فراهم میکنه، اما ممکنه باعث ایجاد برخی مواد مغذی و مواد معدنی اضافی هم بشه. این مقادیر اضافی، از خاک درز میکنن و وارد آبراهه ها میشن. نیتروژن بیش از حد تو آب، باعث ایجاد جلبک ها و سایر اثرات ناشی از اون میشه. مِس تو بسیاری از خوراک طیور یک ماده افزودنیه. کود مرغ مِس رو تو خودش حفظ میکنه و میتونه خاک رو سمی کنه و ریشه های گیاه رو بسوزونه.
دلایل استفاده یا عدم از استفاده از کود حیوانی
به طور کلی، کود حیوانی زمانی مفید واقع میشه که به درستی مورد استفاده قرار بگیره. جنبه های مثبت استفاده از این کود از جنبه های منفیش بیشتره. با این حال، قطعاً کود حیوونی معایبی هم دارن و باید اقدامات لازم صورت بگیره تا از بروز مشکلات جلوگیری بشه. این اقدامات ممکنه شامل آزمایش خاک برای تعیین مقدار و نوع کود، استفاده از روش های اندک کشت و زرع با پخش کود حیوونی قبل از کاشت باشن که در اون ها از مواد شیمیایی سمی استفاده نشده. کود دامی هم با استفاده از کمپوست به طرز صحیحی میتونه به نفع گیاهان و خاک عمل کنه. به هر روی، کود حیوانی برای باغات و مصارف کشاورزی انتخاب بهتری هستن، تا گیاهان آپارتمانی!
پرسش و پاسخ
این کود اغلب از حیوانات دامی و مزرعه ای مانند گاو، گوسفند، اسب، مرغ، خوک و بز تولید میشه.
بله، کودهای حیوانی نوعی از کودهای طبیعی هستن که باید شکل کمپوست مورد استفاده قرار بگیره.
برای مصارف کشاورزی و باغات به ترتیب کود بز، اسب، گوسفند، مرغ، گاو و خوکه بهترین هستن.