خاکمقالات
چطور گیاهان را در تابستان نجات دهیم؟
تابستان می‌تواند فصل سختی برای گیاهان باشد؛ چه در خانه باشید و چه در باغچه، گرمای شدید، تبخیر بالا و نور مستقیم آفتاب می‌تواند باعث پژمردگی، سوختگی برگ‌ها و حتی مرگ گیاهان شود. در این مقاله، ۵ راهکار کاربردی برای مراقبت از گیاهان در تابستان همراه با پاسخ به این سوال رایج را بررسی می‌کنیم: آیا می‌توان خاک گیاه را در تابستان عوض کرد؟
برخلاف تصور رایج، بسیاری از گیاهان آپارتمانی و حتی برخی از گیاهان باغچه‌ای تحمل آفتاب تند ظهر تابستان را ندارند. تابش مستقیم آفتاب در ساعات گرم (بین ۱۱ تا ۴ عصر) می‌تواند باعث سوختگی برگ‌ها، خشک شدن سریع خاک و آسیب به بافت گیاه شود. بهترین روش محافظت این است که گیاه را به محلی با نور فیلترشده منتقل کنید، مثلاً پشت پرده نازک یا در سایه‌ی نیمه‌روشن. گیاهانی مثل فیکوس، سانسوریا و پتوس نیاز به نور دارند، اما نه تابش مستقیم و سوزان تابستان.
بسیاری از افراد در تابستان نگران خشک شدن گیاه می‌شوند و بیش‌ازحد آبیاری می‌کنند. اما آبیاری زیاد در واقع باعث خفگی ریشه و رشد قارچ و پوسیدگی می‌شود. قانون طلایی این است: فقط وقتی خاک کاملاً خشک شد، آبیاری انجام بدهید. این را با انگشت یا رطوبت‌سنج می‌توان فهمید. زمان مناسب برای آبیاری هم صبح زود یا عصر است تا تبخیر کم شود. حتماً گلدان‌ها باید زه‌کشی خوبی داشته باشند تا آب اضافی خارج شود.
تابستان معمولاً با کاهش رطوبت نسبی هوا همراه است، مخصوصاً در خانه‌هایی که از کولر گازی یا پنکه استفاده می‌کنند. هوای خشک می‌تواند باعث قهوه‌ای شدن نوک برگ‌ها یا چروک شدن گیاهان حساس شود. برای مقابله با این مسیله، از روش‌هایی مثل غبارپاشی (اسپری آب روی برگ)، استفاده از رطوبت‌ساز برقی، یا قرار دادن ظرف آب در نزدیکی گیاه استفاده کنید. همچنین می‌توانید گلدان را درون سینی سنگ‌ریزه‌دار پر از آب قرار دهید تا بخار تدریجی ایجاد شود. تهویه‌ی آرام و طبیعی (مثلاً پنجره نیمه‌باز) هم به گیاه کمک می‌کند.
در گرمای شدید تابستان، گیاهان اغلب رشدشان کند یا متوقف می‌شود. این یعنی به تغذیه اضافی نیازی ندارند و حتی ممکن است کوددهی بیش از حد باعث آسیب به ریشه شود. اگر گیاه نشانه‌های کمبود تغذیه دارد، می‌توان از کودهای مایع و متعادل (مانند ۲۰-۲۰-۲۰) با دوز بسیار کم (نصف دوز استاندارد) و با فاصله ۳ تا ۴ هفته استفاده کرد. کوددهی را تنها در ساعات خنک و با خاک مرطوب انجام دهید، نه در روزهای خیلی گرم و خشک.
تعویض خاک در تابستان اصولاً توصیه نمی‌شود مگر در شرایط خاص. چون گیاهان در این فصل اغلب در وضعیت نیمه‌استراحت یا شوک گرمایی هستند و جابجایی ریشه ممکن است به آن‌ها آسیب بزند. با این حال، اگر خاک متراکم، شور، آلوده به آفات، یا بسیار فشرده باشد و یا اگر ریشه‌ها از گلدان بیرون زده‌اند، می‌توانید خاک را عوض کنید. فقط حواستان باشد این کار را در ساعات خنک روز (صبح یا غروب)، با کمترین دستکاری ریشه، و با مراقبت ویژه بعد از تعویض انجام دهید. پس از تعویض خاک، گیاه را چند روز در سایه نگه دارید و آبیاری را با دقت انجام دهید.
مراقبت از گیاهان در تابستان ترکیبی است از محافظت در برابر نور، مدیریت آبیاری، ایجاد رطوبت و مراقبت هوشمندانه از خاک و کود. اگر به این نکات توجه کنید، نه تنها گیاهانتان از تابستان جان سالم به در می‌برند، بلکه سرحال‌تر و سبزتر از همیشه خواهند بود
